Last updated: 9 ก.พ. 2568 | 407 จำนวนผู้เข้าชม |
สุขภาพการเผาผลาญ [Metabolic Health] คืออะไร?
สุขภาพการเผาผลาญเป็นวิธีการพิจารณาสุขภาพโดยรวมและความสมบูรณ์ของร่างกายผ่านมุมมองเฉพาะ ร่างกายของคุณเป็นแหล่งรวมของปฏิกิริยาทางชีวเคมีนับพันๆ อย่างที่เกิดขึ้นทุกวันเพื่อตอบสนองต่อทุกสิ่งที่คุณทำ ไม่ว่าจะเป็นอาหารที่คุณกินเข้าไป การเคลื่อนไหวร่างกาย การนอนหลับ ความเครียด และอื่นๆ อีกมากมาย และผลรวมของกระบวนการทางชีวเคมีเหล่านี้ก็ให้ภาพรวมที่ชัดเจน ซึ่งให้แนวทางโดยรวมเกี่ยวกับสุขภาพของคุณ
แต่สิ่งที่เราทำส่งผลต่อกระบวนการทางชีวเคมีทั้งหมดนี้อย่างไร มีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลต่อเรื่องนี้ ดังนั้นมาดูตัวอย่างที่สำคัญกว่าอย่างหนึ่งกัน: อาหารของเรา เมื่อเรากินอะไรเข้าไป อาหารนั้นจะผ่านระบบย่อยอาหารของเรา ซึ่งเป็นที่ที่ร่างกายของเราจะดูดซับสารอาหารจากอาหารที่เรากิน ระบบย่อยอาหารของเรามีแบคทีเรียในลำไส้อยู่หลายล้านตัว บางครั้งเรียกว่า ไมโครไบโอมในลำไส้ (Gut Microbiome) ซึ่งช่วยย่อยอาหารบางส่วน เมื่อเรากินอาหารที่มีไฟเบอร์สูงหรือมีสารประกอบจากพืชบางชนิด เช่น แอนโธไซยานิน [Anthocyanin] ก็จะส่งผลดีต่อแบคทีเรียในลำไส้และทำให้ไมโครไบโอมในลำไส้ของเรามีสุขภาพดีขึ้น1ซึ่งในทางกลับกันก็ช่วยปรับปรุงการทำงานของระบบกั้นทางเดินอาหารในลำไส้ของเรา กล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ ทำให้ลำไส้ของเรามีประสิทธิภาพมากขึ้นในการให้สารอาหารที่มีประโยชน์ผ่านเข้าไปและป้องกันไม่ให้มีสารประกอบที่เป็นอันตรายเข้ามา
ในทางกลับกัน เมื่อเรากินอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ (เช่น อาหารขยะที่มีไขมันและน้ำตาลสูง) จะมีผลตรงกันข้าม นั่นคือ แบคทีเรียในลำไส้ที่มีสุขภาพดีจะน้อยลง และการทำงานของผนังกั้นทางเดินอาหารจะแย่ลง สารประกอบที่เป็นอันตรายจะเข้าสู่ร่างกายของเรามากขึ้น และทำให้เกิดปฏิกิริยาลูกโซ่ สารประกอบที่เป็นอันตรายเหล่านี้เรียกว่า เอนโดทอกซิน [Endotoxin] อาจทำให้เกิดการอักเสบในร่างกาย และการอักเสบมากเกินไปจะนำไปสู่ผลที่ตามมาของการเผาผลาญ
สัญญาณของสุขภาพการเผาผลาญ
แม้ว่าสุขภาพการเผาผลาญของเรานั้นเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาทางชีวเคมีนับพันๆ อย่างในร่างกายและอาจมีความซับซ้อนพอสมควร แต่ก็มีเครื่องหมายบางอย่างที่บ่งบอกถึงสุขภาพการเผาผลาญโดยรวม เช่น ความดันโลหิต น้ำตาลในเลือด ความไวต่ออินซูลิน คอเลสเตอรอล ไตรกลีเซอไรด์ และเส้นรอบเอว ซึ่งสิ่งเหล่านี้สามารถวัดได้ง่ายๆ โดยผู้เชี่ยวชาญด้านการแพทย์ด้วยการทดสอบง่ายๆ ซึ่งเป็นสาเหตุที่แพทย์จำนวนมากใช้การทดสอบเหล่านี้เพื่อดูภาพรวมของสุขภาพการเผาผลาญ เมื่อตัวบ่งชี้สุขภาพเหล่านี้อยู่ในช่วงสุขภาพที่กำหนด แสดงว่าบุคคลนั้นมีสุขภาพการเผาผลาญที่ดี
อย่างไรก็ตาม ปรากฏว่าคนส่วนใหญ่ไม่ได้มีสุขภาพที่ดีของระบบเผาผลาญ ซึ่งหมายความว่าสำหรับพวกเราส่วนใหญ่ อย่างน้อยหนึ่งตัวบ่งชี้สุขภาพเหล่านี้ก็อยู่นอกช่วงสุขภาพที่ดี การศึกษาเมื่อเร็วๆ นี้แสดงให้เห็นว่ามีเพียงประมาณ หนึ่งในแปดคน ในสหรัฐอเมริกาเท่านั้นที่ถือว่าระบบเผาผลาญมีสุขภาพดีโดยใช้ไบโอมาร์กเกอร์ [Biomarkers] เหล่านี้เป็นมาตรวัด นั่นหมายความว่า 88% ของผู้คนไม่มีสุขภาพของระบบเผาผลาญที่เหมาะสม! โดยทั่วไป สถิตินี้จะเพิ่มขึ้นตามอายุ (หมายความว่า ยิ่งคนอายุมากขึ้นเท่าไร ก็ยิ่งมีแนวโน้มที่จะมีสุขภาพของระบบเผาผลาญที่ไม่ดีมากขึ้นเท่านั้น) แต่บุคคลที่มีอายุน้อยกว่าจำนวนมากก็อยู่ในกลุ่มนี้เช่นกัน
สาเหตุของสุขภาพการเผาผลาญที่ไม่ดี
สุขภาพการเผาผลาญของเราถูกกำหนดโดยรูปแบบการใช้ชีวิตของเราเป็นส่วนใหญ่ และการเลือกรูปแบบการใช้ชีวิตที่หลากหลายส่งผลโดยตรงต่อตัวบ่งชี้สุขภาพการเผาผลาญเหล่านี้ ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างบางส่วน
วิธีรักษาสุขภาพการเผาผลาญ
ข่าวดีก็คือสุขภาพของระบบเผาผลาญไม่ใช่สวิตช์ที่เปิดหรือปิด แต่มันเป็นเหมือนสเปกตรัม และยิ่งเราเลือกสิ่งที่ดีต่อสุขภาพมากเท่าไร เราก็สามารถผลักดันร่างกายของเราให้มีสุขภาพดีขึ้นเท่านั้น และตัวอย่างเหล่านี้หลายตัวอย่างเป็นตัวแปรที่เราสามารถควบคุมได้อย่างน้อยบางส่วน การพยายามรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากขึ้น พยายามนอนหลับให้เพียงพอ หรือเปลี่ยนแปลงด้านอื่นๆ ของไลฟ์สไตล์ของคุณให้มีสุขภาพดีขึ้น จะช่วยให้คุณเริ่มเปลี่ยนร่างกายของคุณให้มีสุขภาพดีขึ้นได้
แล้วนิสัยการใช้ชีวิตเพื่อสุขภาพที่ดีที่เราสามารถสร้างได้มีอะไรบ้าง?
ขั้นแรก ให้สร้างนิสัยการกินเพื่อสุขภาพ การกินเพื่อสุขภาพคืออาหารที่ประกอบด้วยอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วน มีโปรตีนเพียงพอ ธัญพืชไม่ขัดสี และผลไม้และผักหลากสีมากมาย สีสันหลากสีมีความสำคัญเนื่องจากผลไม้และผักหลากสีมีไฟโตนิวเทรียนต์ที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น มะเขือเทศสีแดงมีไลโคปีน แครอทสีส้มมีเบตาแคโรทีน ในขณะที่บลูเบอร์รี่และกะหล่ำปลีสีม่วงมีแอนโธไซยานิน การวิจัยแสดงให้เห็นว่าแอนโธไซยานินมีความสำคัญโดยเฉพาะต่อการเสริมสร้างไมโครไบโอมในลำไส้และสุขภาพการเผาผลาญ
นิสัยการใช้ชีวิตเพื่อสุขภาพอีกประการหนึ่งคือ การใช้ชีวิตที่กระตือรือร้นมากขึ้น ซึ่งอาจรวมถึงการเดิน 30 นาทีทุกบ่ายหรือแบ่งเวลา 30-60 นาทีหลายวันต่อสัปดาห์สำหรับออกกำลังกาย การวิจัยแสดงให้เห็นว่าผู้ที่มีสุขภาพไม่ดีด้านระบบเผาผลาญสามารถได้รับประโยชน์จากการออกกำลังกายที่มีความเข้มข้นปานกลางถึงสูง 3 ครั้งต่อสัปดาห์ จากการศึกษาวิจัยครั้งหนึ่ง นักวิจัยพบว่าพารามิเตอร์ของระบบเผาผลาญดีขึ้นหลังจาก 4 เดือนสำหรับบางคน การตั้งเป้าหมายเล็กๆ น้อยๆ เช่น เดินขึ้นบันไดแทนลิฟต์ จอดรถให้ไกลจากร้านค้า หรือลงรถบัสก่อนป้ายรถอาจดูสมจริงกว่า สิ่งสำคัญคือต้องหานิสัยที่เหมาะกับคุณ
นิสัยการใช้ชีวิตเพื่อสุขภาพที่ดีประการอื่น ได้แก่ การกำหนดกิจวัตรประจำวันในการเข้านอนและตื่นนอนในเวลาเดียวกันทุกวัน และค้นหาวิธีลดความเครียดในชีวิตของเรา
การปลูกฝังความยืดหยุ่นของระบบเผาผลาญ
การเลือกใช้ชีวิตที่ดีต่อสุขภาพจะส่งผลทบต้นทบดอก ยิ่งเราเลือกมากเท่าไหร่ ระบบเผาผลาญของเราก็จะยิ่งดีขึ้นเท่านั้น และการตัดสินใจที่ไม่ดีในบางครั้งจะส่งผลกระทบน้อยลง แนวคิดนี้เรียกว่าความยืดหยุ่นของระบบเผาผลาญตัวอย่างเช่น หากใครคนหนึ่งนอนหลับเพียงสามหรือสี่ชั่วโมงในคืนหนึ่ง เขาก็อาจจะไม่รู้สึกดีในวันถัดมา แต่ถ้าเขานอนหลับเพียงพอในอีกไม่กี่คืนถัดมา เขาก็จะสามารถฟื้นตัวได้ค่อนข้างง่าย อย่างไรก็ตาม หากใครคนหนึ่งนอนหลับเพียงสามหรือสี่ชั่วโมงในแต่ละคืนเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์หรือหนึ่งเดือน การฟื้นตัวจากภาวะดังกล่าวก็จะยากขึ้นมาก
หลักการเดียวกันนี้ยังใช้ได้กับด้านอื่นๆ ด้วยเช่นกัน เช่น เรารับประทานอาหารเพื่อสุขภาพอย่างสม่ำเสมอหรือเครียดแค่ไหน ยิ่งเราเลือกรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพได้มากเท่าไร เราก็จะยิ่งมีความยืดหยุ่นมากขึ้นเท่านั้นในวันที่สุขภาพไม่ดีในบางครั้ง เราสามารถใช้ความสำคัญของความยืดหยุ่นของการเผาผลาญให้เป็นประโยชน์ต่อตัวเราเองได้ การสร้างนิสัยการใช้ชีวิตเพื่อสุขภาพจะช่วยให้เรามีความยืดหยุ่นมากขึ้นเมื่อต้องเผชิญกับสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนในชีวิตเป็นครั้งคราว หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม เกี่ยวกับ ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพที่ตรงเป้าหมาย โปรดคลิกที่นี่
ไม่ว่าคุณจะเลือกเน้นนิสัยใด การเลือกสิ่งที่ดีต่อสุขภาพทุกครั้งจะส่งผลดีต่อสุขภาพการเผาผลาญโดยรวมของคุณ!
ระบบเผาผลาญ [Metabolism] คืออะไร?
การเผาผลาญ คือชุดของกระบวนการทางเคมีที่ช่วยให้ชีวิตดำรงอยู่ได้ในร่างกายรวมถึงการแปลงระหว่างอาหารและพลังงาน การพัฒนาส่วนประกอบต่างๆ และการกักเก็บพลังงาน และการกำจัดของเสียจากเซลล์
การเผาผลาญ (Metabolism) คือ การเปลี่ยนอาหารที่เราทานเข้าไป ให้อยู่ในรูปของเชื้อเพลิงพลังงาน เพื่อนำมาใช้ในกระบวนการต่างๆ เช่น การหายใจ การทำงานของอวัยวะภายใน การเคลื่อนไหวร่างกาย การสร้างกล้ามเนื้อและกระดูก เป็นต้น การเผาผลาญเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นในเซลล์ต่างๆ และสำคัญต่อการดำรงชีวิต
การเผาผลาญยังแบ่งได้เป็น 2 กระบวนการ ได้แก่ การสลาย หรือ แคแทบอลิซึม (Catabolism) เป็นการสลายสารอินทรีย์ เช่น น้ำตาลกลูโคส ให้เป็นพลังงาน และ การสร้าง หรือ แอแนบอลิซึม (Anabolism) เป็นการใช้พลังงานที่ได้ในการสร้างส่วนประกอบของเซลล์ เช่น โปรตีน, DNA และ RNA ซึ่งกระบวนการทั้งสองจะเกิดควบคู่กันไปอย่างสมดุล
การเผาผลาญสารอาหารแต่ละชนิดสารอาหาร ซึ่งได้แก่ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน เกลือแร่และวิตามิน จะผ่านกระบวนการที่แตกต่างกัน ในการสลายและนำมาใช้ในร่างกาย
ตัวบ่งชี้การเผาผลาญ [Metabolism Indicator]
สุขภาพการเผาผลาญอาหารนั้นไม่ใช่แค่เพียงการเปลี่ยนอาหารให้เป็นพลังงานเท่านั้น มันเป็นชีวเคมีในร่างกายของเราในเครือข่ายการเผาผลาญที่มีผลกระทบต่อตัวบ่งชี้ที่สำคัญ เช่น ความไวของอินซูลิน, คอเลสเตอรอล & ไตรกลีเซอไรด์, ความดันโลหิต และ น้ำตาลในเลือด
สเปกตรัมสุขภาพการเผาผลาญ [Metabolism Health Spectrum]
ในโลกที่ไม่หยุดนิ่งนี้ วิถีชีวิตสมัยใหม่ชอบการทำงานอย่างหนักเป็นเวลานาน นอนดึก ตื่นเช้า กินอย่างเร่งรีบ และความเครียดทำให้สารเคมีในร่างกายของเราไม่สมดุล
จากผลสำรวจพบว่า 7 ใน 8 คน ใช้ชีวิตที่ทำให้มีสุขภาพทางเมตาบอลิซึมที่ไม่ดี เช่น
ทานอาหารไม่ดี มีไขมันสูงเป็นประจำ มีน้ำหนักเกิน การอดนอน การบริโภคผักและผลไม้ในปริมาณต่ำ ความเครียดสูง และสูบบุหรี่
การใช้ชีวิตที่ไม่ถูกสุขภาพส่งผลต่อร่างกายของเรา เช่น:
เกิดอนุมูลอิสระ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพอวัยวะสำคัญ ความไม่สมดุลของการอักเสบ ความไม่สมดุลของไมโครไบโอมและผลกระทบต่อสุขภาพของลำไส้
การเผาผลาญที่ดีต่อสุขภาพเทียบกับการเผาผลาญที่ไม่ดี
สุขภาพการเผาผลาญไม่เพียงแต่ได้รับผลกระทบจากสิ่งที่เรากินและกิจกรรมทางกายของเราเท่านั้น นอกจากนี้ยังส่งผลต่อการตอบสนองของร่างกายต่อปัจจัยการดำเนินชีวิตเหล่านี้ด้วย จากการศึกษาวิจัยล่าสุดเกี่ยวกับระดับน้ำตาลในเลือดหลังรับประทานอาหารที่มีปริมาณน้ำตาลสูง ผู้ที่มีระบบเผาผลาญที่ดีจะควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้เสถียรมากขึ้น
ระบบเผาผลาญที่ไม่ดีส่งผลเสียต่อร่างกาย เช่น:
เจ็บป่วยง่าย แขนขาเย็นและเจ็บไหล่ เหนื่อยง่าย สภาพผิวไม่ดี อ้วนง่าย และ ท้องผูก
โรคและปัญหาจากระบบเผาผลาญ
เมื่อระบบเผาผลาญเกิดความผิดปกติ เช่น ไม่สามารถสลายอาหารที่ทานเข้าไปได้ หรืออัตราการสลายและการสร้างไม่สมดุลกัน จะทำให้เกิดความแปรปรวนของร่างกายและโรคต่างๆ ตามมา เช่น
ระบบเผาผลาญพัง
เคยสงสัยไหมว่า บางคนกินน้อยแต่ทำไมยังอ้วน? นั่นอาจเป็นเพราะระบบเผาผลาญพัง ทำให้เราไม่สามารถสลายอาหารที่กินเข้าไปกลายเป็นพลังงานได้ตามปกติ แม้ว่าจะกินข้าวเพียงวันละจานก็ตาม ซึ่งสาเหตุของระบบเผาผลาญพัง อาจเกิดจากความเครียดสะสม ระดับฮอร์โมนผิดปกติในร่างกาย เช่น ขาดฮอร์โมนไทรอยด์ หรือเกิดจากการลดน้ำหนักผิดวิธี เช่น บางคนใช้วิธีหักดิบ อดอาหาร และออกกำลังกายอย่างบ้าคลั่ง ซึ่งการทำแบบนี้น้ำหนักจะลดลงเฉพาะในช่วงแรกๆ เท่านั้น แต่พอนานเข้าร่างกายที่ไม่ได้รับอาหารเพียงพอก็จะเข้าสู่ ‘โหมดประหยัดพลังงาน’ และเก็บสะสมอาหารทุกสิ่งอย่างที่กินให้อยู่ในรูปไขมัน ซึ่งผลที่ได้คือนอกจากจะไม่ผอมลงแล้ว ยังทำให้ระบบเผาผลาญพังอย่างที่เห็น
โรคเมตาบอลิคซินโดรม
เมตาบอลิคซินโดรม (Metabolic syndrome) เรียกกันง่ายๆ ว่า “ภาวะอ้วนลงพุง” ซึ่งสำหรับคนไทย ภาวะอ้วนมีนิยามดังนี้
- การมีรอบเอวเกิน 90 ซม. ในผู้ชาย และเกิน 80 ซม. ในผู้หญิง
- การมีความดันโลหิตสูงกว่า 130/85 มม.ปรอท
- การมีไขมันไม่ดี (LDL) สูง และมีไขมันดี (HDL) ต่ำกว่า 40 มก./ดล. ในผู้ชาย และต่ำกว่า 50 มก./ดล. ในผู้หญิง
- การมีไตรกลีเซอไรด์ในเลือด สูงกว่า 150 มก./ดล.
ปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมา คือความเสี่ยงต่อโรคเบาหวาน ซึ่งเป็นโรคเรื้อรังที่คนไทยเป็นกันมาก และควบคุมอาการได้ยาก
โรคหลอดเลือด
ภาวะที่อันตรายร้ายแรง คือการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งเกิดจากไขมันส่วนเกินไปเกาะตามผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดบาดเจ็บเสียหาย หลอดเลือดแข็งตัว ขาดความยืดหยุ่น จนอาจถึงขึ้นหลอดเลือดแตกและฉีกขาดได้
แอนโธไซยานิน [Anthocyanin] วิทยาศาสตร์ด้านสุขภาพการเผาผลาญที่ไม่มีใครเทียบได้ โดยนู สกิน
ด้วยการวิจัยอันล้ำสมัยและเฉพาะของ Nu Skin เป็นเวลา 7 ปี เราค้นพบส่วนผสมอันทรงพลัง – แอนโธไซยานิน ซึ่งสามารถกำหนดเป้าหมายไปยังแหล่งที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพการเผาผลาญและช่วยเปลี่ยนร่างกายของคุณไปสู่ภาวะเผาผลาญที่ดีต่อสุขภาพมากขึ้น แอนโธไซยานินเป็นสีน้ำเงิน ม่วงสดใส และมีเม็ดสีแดง ในผลไม้และผักที่คัดสรรมา โดยปกติแล้วเราจะได้รับเพียง 1/8 ของปริมาณเป้าหมายต่อวันด้วยการทานอาหารเพียงอย่างเดียวซึ่งไม่เพียงพอที่จะทำให้ร่างกายเผาผลาญได้ดี
แอนโธไซยานินทรงพลัง 2 ชนิด
ในกลุ่มแอนโธไซยานินต่างๆ ไซยานิดิน [Cyanidin] และ เดลฟินิดิน [Delphinidin] เป็นชนิดที่มีประสิทธิภาพสูงสุดในการปกป้องเซลล์จากความเสียหายอันเกิดจากการอักเสบ* โดยมี แบล็คเคอเรนท์ บิลเบอร์รี่ และแบล็คไรซ์ ที่อุดมไปด้วยไซยานิดินและเดลฟินิดิน สารแอนโธไซยานินที่อยู่ในอาหารเหล่านี้ทำให้เราได้รับประโยชน์ทางชีวเคมีอย่างมาก และด้วยส่วนผสมอันเป็นเอกลักษณ์เพื่อคุณประโยชน์อันน่าทึ่ง
ผลการวิจัยแอนโธไซยานิน
สอบถาม/สนใจดูแลสุขภาพด้วยแอนโธไซยานิน ยินดีแนะนำคะ
25 พ.ย. 2567
19 ม.ค. 2568
18 พ.ย. 2567